16:28

3 października 2024 r.;    Imieniny obchodzą: Teresa, Gerard, Bogumił

 

Zdalne lekcje z geografii

DEMART

EDUCARIUM

 
 

EQURS

 

GEOGRAFIA SPOŁECZNO-EKONOMICZNA ŚWIATA
"Geografia przemysłu"

Tradycyjne i nowoczesne gałęzie przemysłu

Tradycyjny gałęzie przemysłu to przede wszystkim surowce, gdzie przemysł podzielić można na:
  • Hutnictwo, czyli rudy metali, na przykład miedzi, cynku czy ołowiu. W Polsce występują jedne z największych w Europie złóż miedzi. Znajdują się w zachodniej części Niziny Śląskiej: Zagłębie Lubińsko – Głogowskie. Wydobycie rud cynku i ołowie praktycznie całkowicie zaspokaja potrzeby polskiego hutnictwa;
  • Górnictwo (kopalnictwo) –dziedzina przemysłu, która obejmuje ogół działalności zmierzającej do wydobycia kopaliny i jej przygotowania w procesie wzbogacania - obniżania zawartości zanieczyszczeń, do zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu, czyli wydobywania surowców mineralnych lub organicznych, np. torfu, w kopalniach, bądź bezpośredniego wykorzystania w życiu codziennym. W Polsce górnictwo jest najlepiej rozwinięte na Śląsku;
  • Drzewny - przetwarzanie z drewna na tarcicę, meble, papier, sklejkę, stolarkę budowlaną itp.;
  • Cukrowniczy - związany ściśle z uprawami roślin cukrodajnych (Indie, Brazylia, USA, Meksyk, Kuba, Niemcy, Francja);
  • Owocowo – warzywny – w tego rodzaju przemyśle przerabia się owoce i warzywa na różnego rodzaju przetwory: koncentraty, soki i napoje, wyroby skrzepłe, marynaty owocowe i warzywne, wina owocowe, a także miody pitne;
  • Włókienniczy – produkuje przędze i tkaniny bawełniane, a także syntetyczne, lniane czy wełniane i jedwabne. Rozwinął się we wszystkich państwach, aczkolwiek ostatnio zauważono pewną zmianą, a mianowicie spadek jego znaczenia w krajach wysokorozwiniętych na rzecz krajów niskorozwiniętych. Czynniki lokalizacji zakładów włókienniczych to między innymi: korzystne zaopatrzenie w czystą, miękką wodę, występowanie obszarów hodowli owiec, a także dogodne położenie komunikacyjne:
  • Spożywczy - Jego zadaniem jest wstępne przetwarzanie płodów rolnych ,a także i uzyskiwanie produktów o wysokim stopniu przetworzenia w postaci np. konserw, koncentratów. Dzieli się on na: młynarski, mięsny, rybny, mleczarski, cukierniczy, olejarsko – tłuszczowy, tytoniowy, a także napojów alkoholowych. Lokuje się go blisko rynków zbytu, w pobliżu bazy surowcowej a także w okolicy źródła czystej wody;
  • Energetyczny – przemysł energetyczny jest bardzo rozbudowany. Dzieli się na przemysł energetyczny: cieplny, wodny, geotermiczny, wiatrowy, jądrowy i słoneczny. Wszystkie te rodzaje przemysłu tworzą energię, która potrzebna jest ludziom do życia, dzięki wynalezieniu tego rodzaju przemysłu można zaoszczędzić zanieczyszczenie Ziemi; 
  • Chemiczny – w tym przemyśle wykorzystuje się głownie siarkę, sól kamienną i potasową, fosforyty, ropę naftową, węgiel i gaz ziemny. Natomiast zakłady przemysłu chemicznego lokuje się zazwyczaj w miejscach, gdzie: są w pobliżu źródła energii, blisko znajdują się źródła wody, przy dużych runkach zbytu, a także niedaleko rafinerii naftowych i rurociągów gazu ziemnego.
Drugim rodzajem przemysłu jest nowoczesny. Powstał on w wyniku wielu przeobrażeń wynikających z nowoczesnych technologii czy też warunków społeczno ekonomicznych. Przeobrażenia takie nazywane są rewolucjami, których w historii przemysłu dotychczas było trzy. Pierwsza z nich miała miejsce pod koniec XVIII wieku do drugiej połowy wieku XIX, był to wówczas okres wynalazków, a także węgla i stali. Wtedy właśnie wynaleziono maszynę parową, dzięki której można było zastąpić węgiel drzewny koksem, co spowodowało rozwój górnictwa, hutnictwa, a także przemysłu włókienniczego, co spowodowało podniesienie znaczenia przemysłu maszynowego. W ten sposób zaczęły powstawać duże okręgi przemysłowe, które były skupione wokół surowców. Proces szybkiego uprzemysłowienia został nazwany industrializacją. Druga rewolucja przemysłowa miała miejsce na przełomie XIX i XX wieku. Wtedy to powstała metoda rafinacji ropy naftowej, żarówka, czy pierwszy silnik spalinowy. Wynalezienie tych rzeczy spowodowało duży rozwój transportu, a także wykorzystanie nowych surowców energetycznych w pozyskiwaniu prądu, a co za tym idzie zmniejszanie znaczenia węgla oraz gwałtowny rozwój hutnictwa i przetwórstwa ropy naftowej. Wtedy to przemysł zaczął koncentrować się wokół portów i większych aglomeracji miejskich. Trzecia rewolucja przemysłowa odbyła się w latach siedemdziesiątych XX wieku. Nastąpiła wtedy komputeryzacja i automatyzacja produkcji co miało swoje konsekwencje w pracy ludzkiej, konkretnie wtedy zaczęło się większe bezrobocie spowodowane dość dużym, brakiem zapotrzebowania na prace ludzką. Powstały również różnego rodzaju tranzystory, półprzewodniki, układy scalone, światłowody, biotechnologie,  energia atomowa, rozwój zaawansowanych technologii - HIGH TECHNOLOGY (duży udział wydatków na badania naukowe, wysoki stopień przetworzenia surowców, a także zatrudnianiem wysoko wykwalifikowanej siły roboczej). Ośrodki przemysłu HIGH TECHNOLOGY:
  • Przemysł chemiczny – jedna z najważniejszych gałęzi przemysłu przetwórczego, dzieli się na przemysł związków nieorganicznych i nawozów sztucznych, a także przemysł chemii organicznej i tworzyw sztucznych,
  • Przemysł farmaceutyczny – jest on częścią przemysłu chemicznego, zaliczany do przemysłów wysokiej techniki, wymaga on bardzo dużo nakładów na prace badawczo – rozwojowe, dlatego tez produkcją zajmują się koncerny i duże firmy farmaceutyczne;
  • Przemysł elektroniczny i elektrotechniczny – jest częścią przemysłu elektromaszynowego, wytwarza transformatory, telefony, żarówki, odbiorniki radiowe i telewizyjne, a także sprzęt audio – video, mikroprocesory czy komputery osobiste, przodujące kraje w produkcji elektrotechniki to: Chiny, Korea Południowa i Japonia;
  • Przemysł lotniczy i kosmiczny – produkuje się w nim maszyny będące środkiem transportu dla wyuczonych zawodowych pilotów lotniczych, a także astronautów,
  • Przemysł precyzyjny i zbrojeniowy – mający na celu produkcję amunicji, broni i środków różnego rodzaju na potrzeby wojska. Produkowane tutaj są karabiny, pistolety itp.;
Cechy przemysłu HIGH TECHNOLOGY: miniaturyzacja, zaplecze naukowo – badawcze, wykwalifikowana kadra kapitałochłonna, komputeryzacja, niska materiałochłonność, kooperacja i duża wydajność. Przemysł HI – TECH daje bardzo dużo możliwości rozwoju. Czynniki które umożliwiają rozwój przemysłu HIGH TECHNOLOGY: czyste środowisko, atrakcyjny krajobraz, dobre zaplecze naukowo – badawcze, wykształceni fachowcy, a także dobra komunikacja. Nastąpiła w ostatnich latach duża restrukturyzacja ośrodków górniczych, która ciągnie za sobą duże konsekwencje: bezrobocie, zmiana profilu produkcji. Spowodowane było to dezurbanizacją i deglomeracją (proces mający na celu zahamowanie ciągłego wzrostu zagęszczenia ludności na danym obszarze) w społeczeństwach zurbanizowanych. Kolejne tego konsekwencje to zamykanie kopalń w Europie Zachodniej, hut (np. w Warszawie), a także stoczni w Polsce czy innych państwach.

Bibliografia:

  • Podręcznik Geografia na czasie cz.2 Barbara Laneartowicz, Ewa Wilczyńska, Marcin Wójcik wyd. PWN
  • Podręcznik Geografia Polski Feliks Szlajfer wyd. Nowa Era
  • Encyklopedia popularna wyd. PWN
  • Strona internetowa : www.portalwiedzy.onet.pl
  • Strona internetowa : www.wikipedia.pl
 

Autor opracowania:

Kinga Kuśmierczyk
 
 

KONTAKT

mgr SŁAWOMIR DMOWSKI
kontakt@geografia24.eu

GEOGRAFIA - LOGO

SZCZEGÓŁY W ZAKŁADCE: KONTAKT
 

KONSULTACJE (GODZINY DOSTĘPNOŚCI)

TERMINY WAŻNE OD 25 WRZEŚNIA 2023 r.

DLA UCZNIÓW "NORWIDA"

Konsultacje odbywają się w czasie przerw tuż przed lub tuż po swojej lekcji
(fakt udziału należy danego dnia koniecznie wcześniej zgłosić) Oficjalna godzina dostępności wyznaczona została na wtorki od godziny 16.20 (sala 211)

Konsultacje dotyczą:
prac pisemnych - kartkówek, sprawdzianów, testów
(zaliczenia oraz poprawa prac);
konsultacji przedmiotowych z geografii i informatyki
oraz pozostałych spraw szkolnych
(w tym wgląd do prac pisemnych)